Achaha, niby takie nie­po­zorne czę­ści mowy, a potra­fią cza­sami napsuć tro­chę ner­wów. Dla­tego pod­po­wia­damy, jak popraw­nie je zapi­sać tak, by można było wzdy­chać i zachwy­cać się bez prze­szkód.

Achy i ochy

Wykrzyk­niki, czyli samo­dzielne i nie­od­mienne części mowy, za pomocą któ­rych:

  • wyra­żamy życze­nia i roz­kazy;
  • wyra­żamy emo­cje;
  • zwra­camy czy­jąś uwagę;
  • naśla­du­jemy dźwięki.

Ach podob­nie jak och czy uch to jed­no­sy­la­bowe wykrzyk­niki, dzięki któ­rym możemy wyra­zić zachwyt, zgor­sze­nie czy zdzi­wie­nie, i powinny być zapi­sy­wane przez ch:

  • Ach, jaka piękna dziś pogoda.
  • Och, jaka śliczna sukienka!
  • Uch, jakie to cięż­kie.

W języku pol­skim nie mogłoby się obyć bez wyjąt­ków, jak wia­domo, potwier­dzają one regułę. Wykrzyk­nik ech można zapi­sy­wać na dwa spo­soby – rów­nież zapi­sy­wać jako eh. Ta druga forma jest najprawdopodob­niej wyni­kiem wpły­wów języ­ków obcych na pol­sz­czy­znę. Zatem możemy zapi­sać:

  • Ech, już nie mam siły!, ale także Eh, już nie mam siły!
  • Ech, pospiesz się! Nie mam za dużo czasuEh, pospiesz się! Nie mam za dużo czasu!

Należy pamię­tać o tym, że zapis uh oh (nie mylić z angiel­ski oh [oł]), to archa­iczny zapis wykrzyk­ni­ków uch och, któ­rego języ­ko­znawcy zale­cają już nie uży­wać.

Aha

Aha, które najczę­ściej wyraża potwier­dze­nie, powinno być zapi­sy­wane przez h. Podo­bień­stwo z formą wykrzyk­nika ach spra­wiło, że powszechny stał się zapis acha. Jed­nakże jest to błędna forma. Zapi­szemy więc:

  • Aha, rozu­miem, o co Ci cho­dzi.
  • Aha, pew­nie. Pomogę Ci. 

Podob­nie sprawa wygląda z wykrzyk­nikiem oho, który wzmac­nia wypo­wiedź. On rów­nież powi­nien być zapi­sy­wany przez h:

  • Oho, no to masz babo pla­cek!
  • Oho, spóź­nimy się.

Aby roz­róż­nić od sie­bie te dwa wykrzyk­niki, warto sko­ja­rzyć drugi z oma­wia­nych wykrzyk­ni­ków z zespo­łem A-ha, nucąc przy tym pod nosem Take On Me.