Ach i aha, niby takie niepozorne części mowy, a potrafią czasami napsuć trochę nerwów. Dlatego podpowiadamy, jak poprawnie je zapisać tak, by można było wzdychać i zachwycać się bez przeszkód.
Achy i ochy
Wykrzykniki, czyli samodzielne i nieodmienne części mowy, za pomocą których:
- wyrażamy życzenia i rozkazy;
- wyrażamy emocje;
- zwracamy czyjąś uwagę;
- naśladujemy dźwięki.
Ach podobnie jak och czy uch to jednosylabowe wykrzykniki, dzięki którym możemy wyrazić zachwyt, zgorszenie czy zdziwienie, i powinny być zapisywane przez ch:
- Ach, jaka piękna dziś pogoda.
- Och, jaka śliczna sukienka!
- Uch, jakie to ciężkie.
W języku polskim nie mogłoby się obyć bez wyjątków, jak wiadomo, potwierdzają one regułę. Wykrzyknik ech można zapisywać na dwa sposoby – również zapisywać jako eh. Ta druga forma jest najprawdopodobniej wynikiem wpływów języków obcych na polszczyznę. Zatem możemy zapisać:
- Ech, już nie mam siły!, ale także Eh, już nie mam siły!
- Ech, pospiesz się! Nie mam za dużo czasu i Eh, pospiesz się! Nie mam za dużo czasu!
Należy pamiętać o tym, że zapis uh i oh (nie mylić z angielski oh [oł]), to archaiczny zapis wykrzykników uch i och, którego językoznawcy zalecają już nie używać.
Aha
Aha, które najczęściej wyraża potwierdzenie, powinno być zapisywane przez h. Podobieństwo z formą wykrzyknika ach sprawiło, że powszechny stał się zapis acha. Jednakże jest to błędna forma. Zapiszemy więc:
- Aha, rozumiem, o co Ci chodzi.
- Aha, pewnie. Pomogę Ci.
Podobnie sprawa wygląda z wykrzyknikiem oho, który wzmacnia wypowiedź. On również powinien być zapisywany przez h:
- Oho, no to masz babo placek!
- Oho, spóźnimy się.
Aby rozróżnić od siebie te dwa wykrzykniki, warto skojarzyć drugi z omawianych wykrzykników z zespołem A-ha, nucąc przy tym pod nosem Take On Me.