Coroczny ple­bi­scyt na Mło­dzie­żowe Słowo Roku orga­ni­zo­wany przez PWN uświa­da­mia nam, jak zaska­ku­jąca bywa ewo­lu­cja języka pol­skiego. Nie­mały wkład mają rzecz jasna mło­dzi ludzie, któ­rzy stają się eks­per­tami w dzie­dzi­nie nazew­nic­twa.

Sło­wem wstępu

Celem Mło­dzie­żowego Słowa Roku jest wyło­nie­nie słów naj­po­pu­lar­niej­szych w slangu mło­dzieżowym w danym roku.

Zanim jed­nak przej­dziemy do tego­rocz­nego ple­bi­scytu, przy­po­mnijmy sobie dotych­cza­so­wych zwy­cięz­ców:

  • 2016 rok – sztos
  • 2017 rok – xD
  • 2018 rok – dzban
  • 2019 rok – alter­na­tywka
  • 2020 rok – kon­kurs nie­roz­strzy­gnięty, ale Jury wyróż­niło słowo toza­le­żyzm
  • 2021 rok – śpiul­ko­lot
  • 2022 rok – essa

Wyja­śniamy rel

Spo­tka­ł_ś się z takim okre­śle­niem i nie do końca rozu­miesz, co ono ozna­cza? Spie­szymy z odpo­wie­dzią. Zaczy­na­jąc od początku, zwrot rel pocho­dzi od angielskiego relatable, które oznacza „prawda”, „mam tak samo”, „zgadzam się”.

Rel to coś, do czego możemy odnieść nasze doświadczenia. Nie dziwi więc, że zwrot prze­szedł do użytku dzien­nego, zysku­jąc szer­sze zna­cze­nie. Największą popularność zyskał na TikToku, często używany w komentarzach przez internautów identyfikujących się z jakimiś sytuacjami, którymi dzielą się inni użytkownicy platformy.

Slang mło­dzieżowy to swego rodzaju enigma – ulega nie­ustan­nej ewo­lu­cji, można okre­ślić go mia­nem żywego języka, a to spra­wia, że czę­sto trudno za nim nadą­żyć. Nowe okre­śle­nia poja­wiają się i zni­kają, ich zna­cze­nie ulega zmia­nom. To, co wczo­raj było modne, dziś może być już passé.

Podręczny słow­ni­czek

Oprócz rel, wśród fina­ło­wych słów i wyra­żeń zna­la­zły się rów­nież:

  • bambik – określenie nace­cho­wane pejo­ra­tyw­nie – sto­so­wane jest w sto­sunku do osób, któ­rym coś nie wycho­dzi. Zwrot pocho­dzi z Fort­nite, gry typu bat­tle royal o przy­ja­znej dla mło­dych gra­czy gra­fice,
  • baza – uzna­nie dla czy­jejś opi­nii, zwłasz­cza kon­tro­wer­syj­nej,
  • brat­ku­/bruh – zwrot do kum­pla, wystę­pu­jące rów­nież w wer­sji zapo­ży­czo­nej z języka angiel­skiego od słowa bro­ther,
  • cringe – okre­śle­nie cze­goś żenu­ją­cego,
  • delulu – od ang. delu­sio­nal, okre­śla­jące osobę z obse­sją, zako­chaną w swoim idolu lub idolce i wie­rzącą we wza­jem­ność,
  • dril­lo­wiec – entu­zja­sta mrocz­nej odmiany trapu. Poza strefą muzyczną opi­suje osobę wylu­zo­waną, czę­ściej jed­nak jest pejo­ra­tyw­nym okre­śle­niem wyty­ka­ją­cym łącze­nie pato­lo­gii, nawią­zań do świata gang­ster­skiego i dro­gich ubrań,
  • FR / for real – wyraz apro­baty wobec wypo­wie­dzi przedmówcy,
  • git – dobry, dobrze,
  • imo – od ang. in my opi­nion, akro­nim wyra­że­nia „według mnie”,
  • LOL – od ang. lots of laugh, wcze­śniej odno­sił się do zazna­cze­nia komi­zmu, obec­nie coraz czę­ściej wystę­puje w wypo­wie­dziach o czymś zaska­ku­ją­cym, nie­od­po­wied­nim i nie­śmiesz­nym,
  • NPC – od ang. non-player cha­rac­ter – postać nie­bę­dąca gra­czem, nie­wy­róż­nia­jąca się osoba,
  • odklejka – stan ode­rwa­nia od rze­czy­wi­sto­ści lub osoba, która jest nie­obecna myślami,
  • opo­rowo – dużo, naj­moc­niej, naj­le­piej, ale także inten­syw­nie pra­co­wać, robić coś do końca,
  • rizz – od ang. cha­ri­sma, zespół cech wpły­wa­ją­cych na płeć prze­ciwną, urok. Ten zwrot na początku grudnia został zwycięzcą plebiscytu na Oksfordzkie Słowo Roku 2023,
  • side-eye – tłu­ma­czone na język pol­ski jako „boczne oko”, spoj­rze­nie z ukosa wyra­ża­jące zdu­mie­nie lub nie­chęć,

  • sigma – okre­śle­nie odno­szące się do męż­czy­zny nie­za­leż­nego, intry­gu­ją­cego, pew­nego sie­bie,
  • slay – okre­śle­nie cze­goś, co robi wra­że­nie lub kogoś wzbu­dza­ją­cego podziw,
  • zge­ry­pała – zrost wyra­zowy ozna­czający ocenę nie­do­sta­teczną lub komen­tarz do fatal­nej w skut­kach decy­zji; pochodzi z cytatu „z gery pała, z maty kolejna”.

W odpo­wie­dzi na Mło­dzie­żowe Słowo Roku powstał ple­bi­scyt na Boomer­skie Słowo Roku – w końcu nie tylko mło­dzież ma swoje powie­dzonka.